2009年3月3日星期二

«diwan lughatit-turk»ning Yéngi neshridin örnekler



**********************************
«türkiy tillar diwani»(diwanu lughatit türk) – uyghur xelqning 11 – esirde yashap ötken büyük alimi mehmud kashgheriy teripidin miladiye 1072 – 1077 – yilliri yézip tamamlan'ghan.
«diwan»da uyghur we bashqa türkiy tilliq xelqlerning til bayliqi, tarix, jughrapiye, edebiyat – sen'et, iqtisad, astronomiye, kalindarchiliq jehettiki muweppeqiyetliri we ilmiy chüshenchiliri xatirilen'gen.
Bular eyni dewrdiki jem'iyet tarixini, élimizdiki her qaysi milletlerning tereqqiyat tarixini tetqiq qilishta qimmetlik menbedur.
«türkiy tillar diwani»ni hazirqi zaman uyghur tiligha aghdurush ishi élimizde ötken esirning 40 – yilliridila qolghan élin'ghan bolsimu, lékin her xil sewebler tüpeylidin yoruqluqqa chiqalmighan.
Partiyimizning 11 – nöwetlik merkiziy komitéti 3 – omumiy yighinidin kéyinki toghra siyaset we islahat – échiwétishtin ibaret ulughwar burulushning xasiyiti bilen «diwan»ning hazirqi zaman uyghur tilida neshr qilish xizmiti resmiy qolgha élindi.
Hökümitimiz bu ishqa intayin köngül böldi, ghemxorluq qildi we yéterlik iqtisad ajratti.
Partiye we hökümitimizning ewzel shara'it yaritip bérishi, alimlirimizning zor ijtihat bilen bérilip ishlishi we her sahening qizghin qollap quwwetlishi netijiside «diwan» ning hazirqi zaman uyghur tilidiki nusxisi 1980 – 1984 – yilliri shinjang xelq neshriyat teripidin üch tom qilinip, 10 ming nusxa neshr qilip tarqitilghanidi. «diwan»ning bu uyghurche tunji neshri xelqimizning qizghin alqishigha érishti. 10 ming nusxa kitab xelqimizning kitab jahazlirining töridin orun aldi.
«diwan»ning uyghurche tunji neshri tarqitilip, 25 yil ötken bügünki künde shinjang xelq neshriyati bu eserning yéngi neshrini ishleshni pilan'gha aldi,
«türkiy tillar diwani» - aptonom rayonimizning we döletning 11-besh yilliq nuqtiliq kitabi qilip pilan'gha kirgüzüldi.
«diwan»ning bu qétimqi neshri aptonom rayonimizdiki munasiwetlik ilmiy we memuriy orunlarning we ilmiy xadimlarning qizghin qollishigha érishti.
Aptonom rayonimizning re'isi nur bekri «diwan»ni neshr qilish heqqidiki doklatimizni köngül qoyup anglidi we bu kitabni hem téz hem süpetlik neshr qilish heqqide muhim yolyuruq berdi.
Neshriyatimiz «diwan»ning uyghurche tunji neshrini ishleshke qatnashqan pishqedem alimlardin imin tursun, mirsultan osmanof we sabit rozi qatarliq üch neper mutexessisni teklip qilip, uninggha yene zörür bolghan yash alimlarni qoshup bir guruppa teshkillidi.
Bu guruppa üch yil japaliq ishlesh arqiliq «diwan»ning uyghurche yéngi neshrini teyyarlap chiqti.

«diwan»ning uyghurche yéngi neshri tékst, indéks we faksimil birlikte neshr qilin'ghan mukemmel nusxa boldi. «diwan» tetqiqatida 25 yildin béri qolgha kelgen netijiler «diwan» ning bu yéngi neshride eks ettürüldi. Tunji neshride kétip qalghan bezi ayrim xataliqlar tüzitildi. «diwan» tékstining yazma nusxisidiki orun körsetküchliri betmubet körsitip ötüldi. Indéks qismida sözlerning «diwan»ning uyghurche tunji neshridiki we yéngi neshridiki körülgen orun körsetküchliri betmubet we qurmu qur éniq körsitip ötüldi.
«diwan» tékistining axirida mehmud kashgheriyning hayati, yurti we mazirigha da'ir muhim tetqiqat netijiliri we bu heqtiki höjjet matériyallar qoshumche qilip bérildi.
«diwan»ning bu qétimqi neshri ulugh alimimiz mehmud kashgheriy tughulghanliqining 1000 yilliqi munasiwiti bilen birleshken döletler teshkilati ma'arip pen – medeniyet komitéti teripidin bu yilni xelq'ara mehmud kashgheriy yili qilip élan qilghan xasiyetlik peytke toghra keldi.
Shinjang xelq neshriyati bu kitabni mehmud kashgheriy tughulghanliqining 1000 yilliqigha béghishlap, ilghar basma téxnikisi bilen dunyawi sewiyide eng süpetlik qilip neshr qildi we miras süpitide peqet 1000 yürüshla bésip tarqatti.

Idare - jem'iyet yaki shexslerdin top sétiwalghuchilar bolsa
Bahada muwapiq étibar bérilidu.
Kitab bahasi: 2000 yüen

Neshr qilghan orun: shinjang xelq neshriyati
Aqilashquchi: adiljan abdusalam
Alaqilishish téléfoni: (0991) 2827472 , 13899977787
Neshriyat adrési: ürümchi shehiri jenubiy azadliq yoli 348 - nomur
**********************************





















1 条评论: